సమస్సమవిభక్తాంగ: స్నిగ్ధవర్ణ: ప్రతాపవాన్ |
పీనవక్షా విశాలాక్షో లక్ష్మీవాన్ శుభలక్షణ: || (11)
అతను మధ్యస్తమైన పొడవుతో ఉన్నవాడు, అన్ని అవయవములు సమముగా ఉన్నవాడు, దృఢమైన వక్షస్థలము కలవాడు, వెడల్పైన కన్నులు కలవాడు, శరీరమంతా మెరిసిపోతూ ఉంటుంది, ఇటు వంటి మహా గుణములు కలిగిన అతని శరీరము మహా తేజస్సుతో వెలిగిపోతూ ఉంటుంది. (11)
ధర్మజ్ఞస్సత్యసంధశ్చ ప్రజానాం చ హితే రత: |
యశశ్వీ జ్ఞానసంపన్న: శుచిర్వశ్యస్సమాధిమాన్ || (12)
ధర్మాన్ని ఎన్నడూ అతిక్రమించనటువంటి వాడు, సత్యవాక్య పరిపాలకుడు, ఎల్లవేళలా రాజ్యమునందున్న ప్రజల సంక్షేమమే ముఖ్యోద్దేశముగా కలవాడు, రాజ్యం గురించి తీసుకు12)నే నిర్ణయాలలో అతిజాగ్రత్త తీసుకునే వాడు, రాజు, పేద అనే తారతమ్యం లేకుండా అందరినీ మర్యాదతో చూసేవాడు, ప్రవర్తనలో ఎటువంటి లోటు లేని వాడు, ఇంద్రియ నిగ్రహణ కలవాడు మరియు ఎటువంటి పనినైనా అవలీలగా సాధించగల సత్తా ఉన్నటువంటివాడు, ఇటువంటి అద్భుతమైన గుణాలు కలిగి ఉంటాడు అతడు. (12)
ప్రజాపతిసమశ్శ్రీమాన్ ధాతా రిపునిషూదన: |
రక్షితా జీవలోకస్య ధర్మస్య పరిరక్షితా || (13)
సాక్షాత్తు బ్రహ్మ తో సమానమైనటువంటి తేజస్సు, ఐశ్వర్యం కలిగినటువంటి వాడు, రాక్షసులను సమ్మూలముగా నిర్మూలించేటటువంటి వాడు, రాజ్యం లోని సర్వ జీవులను పరిరక్షించడమే ముఖ్యోద్దేశముగా కలవాడు అలాగని ధర్మాన్ని విడిచిపెట్టినవాడు కాడు రాముడు. స్వకార్యమైనా, రాచకార్యమైనా ధర్మాన్ని అతిక్రమించకుండా సాధించగలిగిన సమర్ధత కలిగినవాడు. ఇలా ధర్మాన్ని తప్పకుండా ప్రవర్తించడమే దాన్ని పరిరక్షించడముతో సమానము. (13)
రక్షితా స్వస్య ధర్మస్య స్వజనస్య చ రక్షితా |
వేదవేదాంగతత్వజ్ఞో ధనుర్వేదే చ నిష్ఠిత: || (14)
ఆయన తన ధర్మాన్ని అతిక్రమించకుండా, తన ప్రజలకు ఆదర్శం గా నిలిచి, వారికి కూడా ధర్మాన్ని అనుసరించే ప్రవర్తించాలని బోధించేవాడు. ఇలా అనుక్షణం ధర్మాన్ని రక్షిస్తూనే ఉంటాడు. అతను వేదవేదాంగాలు తెలిసినవాడు. ధనుర్వేదంలో అత్యంత ప్రావీణ్యత కలిగినటువంటి వాడు.
సర్వశాస్త్రార్థతత్వజ్ఞ: స్మృతిమాన్ ప్రతిభానవాన్ |
సర్వలోకప్రియస్సాధు: అదీనాత్మా విచక్షణ: || (15)
సర్వ శాస్త్రాలూ, వేదాలు తెలిసినటువంటివాడు, సర్వ జనులకూ ప్రీతిపాత్రుడు, రాజ్యంలో ఉన్న ప్రజలనందరినీ సమానముగా చూసేటటువంటివాడు, ఒకరిపట్ల పక్షపాతముతో ప్రవర్తించే అలవాటు లేనటువంటివాడు. ఎవరిదెగ్గర ఎంత మర్యాదతో ప్రవర్తించాలో తెలిసినటువంటివాడు.
No comments:
Post a Comment